26 Aralık 2015 Cumartesi

Müzikoloji nedir ne değildir?

MÜZİKOLOJİ

    Müzikoloji nedir ne değildir? İşte liseden mezun olup Müzikoloji bölümünde okumaya başladığımdan beri anlatmak açıklamak zorunda kaldığım şey Müzikoloji nedir?

 Güzel Sanatlar Lisesi Müzik Bölümünden mezun olduktan  yaklaşık 3 ay sonra Kocaeli üniversitesi Müzikoloji Bölümünde eğitimime devam etmeye başladım. İlk zamanlar ben bile Müzikolojinin ne olduğunu daha tam olarak idrak edememişken onlarca soruya maruz kalmaya başladım. Müzikoloji nedir? Sen şimdi mezun olunca ne iş yapacaksın? Öğretmenmi olacaksın? Müzikoloji ne ki psikoloji gibi birşeymi? ...
   Hatta şöyle diyaloglar yaşıyordum akrabalarımız ve aile dostlarımızla

- üniversiteyi kazanmışsın bölüm ne?
- Müzikoloji
- Hmm aferin aferin hiç yoktan iyidir ( ben şoktayım tabi)
- Bitirince ne  olacaksın öğretmenmi
- Hayır
- Ve uzun bir sessizlik :)

  Uzun süren çalışmalar, fedakarlıklar ve özveriyle kazanmıştım halbuki Müzikoloji bölümünü mesela herkes eğlenip gezerken lisede arkadaşlarıyla ben sabahları ilk dersimizden çok önce okulun kapısına dikilip bir gözüm kapalı soğuk sıcak demeden piyano,solfej vs. çalışmaktaydım yada okul çıkış saatimizden sonra saatler süren provalara katılıyor eve uyku saatimde eve gidiyordum ertesi sabah gene aynı rutin. Neyse bir süre sonra sorulan sorulardan sıkılmak yerine eğlenceli hale getirmeye başladım tabi

- Müzikoloji ne psikoloji gibi birşeymi?
- Evet delileri müzikle tedavi ediyoruz biz
- Aaa çok ilginç doktor oldun yani bravo
- Ve bu sefer bende uzun bir es ( ve üzerinde puandorg )

Ha bu arada delilerin müzikle tedavi edildiği hususu doğrudur Osmanlı da dahi örnekleri var.

   Müzikoloji en basit tanımıyla müzik bilimidir. Geniş anlamıyla ise müzikle ilgili her türlü bilgi alanını araştıran bilim dalıdır. Müzikoloji kelimesinin ilk olarak Friedrich Chrysander tarafından 1863' te yayınlanan Jahrbuch für Musikalische Wissenschaft adlı eserinde kullanıldığı kabul edilir. Türkiye de ise Avrupa'nın doğu müziğiyle ilgilenmesine paralel olarak 1910'lardan sonra gelişmiştir. New Grove Dictionary For Musiç And Musician adlı müzik ansiklopedisinde, müzikoloji sözcüğü iki farklı biçimde tanımlanmaktadır. Bunlardan birisi müzikolojiyi müziği mantıksal yöntemlerle araştıran bir disiplin olarak ele alırken, diğeri  müzikolojiyi müziğin bir dalı bir bilgi alanı olarak görmektedir. Müzikoloji müzik üzerine söz söyleme, Müzikolog ise müzikten haber veren anlamında yorumlanabilir.

   1500'lü yıllardan beri Avrupa'da müzik; aritmetik, geometri ve astronominin yanı başında yer alıyor. Müzik deyince aklımıza her ne kadar eğlence, zevk ve sanat gelsede  Müzikoloji Bilimi müziği felsefi ve sayısal olarak ta değerlendirmektedir. Müzik her ne kadar duygularımızı ve düşüncelerimizi anlatma sanatı olarak görülsede, Müzikoloji' de müziğin sanılanın aksine her zaman bir şey anlatmadığını, bir anlatım sanatı olmadığını öne süren görüşler de bulunmaktadır ve hiç şüphesiz müzik sanat dalları arasında en soyut olanıdır.

   Müzikoloji, sistematik müzikoloji, karşılaştırmalı müzikoloji ( etnomüzikoloji ), müziğin fiziği, müziğin kimyası, müziğin sosyolojisi, fizyolojisi, psikolojisi ve daha bir çok alt başlıklara ayrılmıştır. Müzkoloji ve Etnomüzikoloji kavramları birden çok anlam taşıyan ve içeriği açıkça belli olmayan ana başlıklardır. Etnomüzikoloji ise bazı araştırmacılar için “bilimsel” bir inceleme disiplini iken başkaları için bilimsellik bir yana disiplin olmanın gerektirdiği özellikleri bile taşımaz. Yani Müzikoloji ve Etnomüzikoloji üzerinde bilimsel veya değil herhangi bir uzlaşmaya varılamamış genç bir bilim dalıdır. Müzikoloji müzik tarihini içermekte olduğundan 20. yüzyılda, müziğin her türünü incelemek üzere alanını genişletmiştir.

  Müzikoloji incelemeleri "Tarihsel" ve "Sistematik" olmak üzere iki ayrı çalışma alanı içerisinde varlığını sürdürmektedir. Sistematik çalışmalar müzik ile sayısal alanların ilişkisini geliştirerek incelerken, daha çok Avrupa Sanat Müziği eserlerini ele alan bir disiplin olarak görülüyor. Etmomüzikoloji ise avrupa dışı kültürleri incelemekte olduğundan yalnızca "Alan Araştırması" olarak nitelendirilmektedir. Bugün ise Etnomüzikoloji, müzik - toplum - kültür ilişkisini yerinde inceleyen bir alan haline gelmiş bulunmaktadır. Müzik bilimciler Etnomüzikoloji bilimini kendilerinin incelemediği müziğin incelenmesi olarak görmekte, Etno müzik bilimciler ise Etnomüzikolojiyi müziğin kabulünü, üretimini ve anlamını da kapsayan toplumsal ve kültürel açıdan incelenmesi olarak görmektedirler.

   Sonuç olarak Müzikoloji, müziğin oluşumu, gelişimi, tarihi, anlamı, birey ve toplumların bu sanat dalıyla olan ilişkisini müzik türü ayırt etmeksizin inceleyen bilim dalıdır diyebiliriz.




                                                                                                          Nilgün Dülger









   



1 yorum: